Fotowoltaika na dachu: im gęstsza wełna na dach płaski, tym lepsza?

Izolacja termiczna stropodachu powinna do maksimum ograniczać straty ciepła z ostatniej kondygnacji, dzięki czemu efektywność energetyczna budynku wzrośnie, a rachunki za ogrzewanie spadną. Kiedy na dachu ma pojawić się instalacja fotowoltaiczna, koniecznie trzeba uwzględnić dodatkowe obciążenie generowane nie tylko przez same panele solarne, ale też konstrukcje balastowe i oczywiście ludzi w trakcie montażu i konserwacji fotowoltaiki na dachu. Zastosowane ocieplenie musi poradzić sobie z obciążeniem dochodzącym do nawet kilkuset kilogramów na 1 m2. W przeciwnym przypadku dojdzie do odkształcania i deformacji warstw izolacji, a to skutkować będzie powstaniem mostków termicznych oraz wnikaniem wilgoci do wnętrza konstrukcji.

Kluczowy dla osiągnięcia zakładanych parametrów przenikalności cieplnej przegrody jest wybrany materiał izolacyjny. Powszechnie stosowaną metodą jest ocieplenie dachu wełną mineralną. Doskonałe parametry mechaniczne, akustyczne, termoizolacyjne i przeciwogniowe wełny idealnie sprawdzają się w ocieplaniu dachów obciążonych mikroinstalacjami PV. W porównaniu do wełny szklanej, wełna kamienna ma większą gęstość i ciężar, przez co jest bardziej wytrzymała. Skalna wełna na dach płaski cechuje się także wysoką odpornością na skrajne temperatury dochodzące do nawet 1000°C, podczas gdy wełna szklana wytrzyma maksymalnie 700°C.

W ocenie jakości i przydatności konkretnej wełny do ocieplenia dachu płaskiego, istotna jest znajomość obowiązujących wymogów narzucanych przez unijne prawo. Od 2004 roku, kiedy to Polska weszła do Unii Europejskiej, wszystkie dostępne na naszym rynku materiały budowlane muszą być opatrzone oznaczeniem CE informującym, że są zgodne z tzw. normami zharmonizowanymi określającymi kluczowe właściwości użytkowe danego wyrobu. Tak oznakowane produkty otrzymują od producenta Deklarację Właściwości Użytkowych (DoP).

Zharmonizowana norma EN 13162:2012 + A1:2015 wprowadza dla izolacji z wełny mineralnej trzy zasadnicze kryteria wytrzymałości i gotowości do przejmowania obciążeń mechanicznych:

• PL(5) – wytrzymałość na obciążenie punktowe (norma EN 12430);
• CS(10) – wytrzymałość na ściskanie przy 10% deformacji (norma EN 826);
• TR – wytrzymałość na rozciąganie prostopadłe do powierzchni (norma EN 1607).

Na podstawie wyżej wymienionych kryteriów można ocenić przydatność konkretnego produktu z wełny mineralnej (kamiennej) do wykonania warstwy izolacyjnej pod fotowoltaikę na dachu. Kryterium CS(10) informuje, jakie obciążenie należy przyłożyć, by materiał uległ deformacji o 10%.

Należy w tym miejscu koniecznie zauważyć, że zanim wprowadzono w Polsce obowiązek testowania materiałów izolacyjnych pod kątem europejskich znormalizowanych wymogów, przydatność wełny do danego zastosowania najczęściej była określana na podstawie jej gęstości oraz wagi i chociaż jest to bardzo nieprecyzyjne kryterium, bywa nadal stosowane, co może wprowadzać w błąd podczas oceny danej wełny na dach płaski.

– Gęstość wełny mineralnej co prawda jest skorelowana z jej możliwym przeznaczeniem, aczkolwiek tego parametru nie można traktować jako głównego wyznacznika wytrzymałości konkretnego wyrobu. Potwierdza to choćby fakt, że zharmonizowana norma europejska nie wymaga podawania przez producentów gęstości płyt wykorzystywanych do izolacji dachów płaskich – tłumaczy Łukasz Kondracki, ekspert firmy Owens Corning PAROC Polska. – To, co na charakterystykę wyrobów z wełny wpływa przede wszystkim, to sposób jej produkcji i stabilność tego procesu, dzięki czemu możliwe jest skuteczne ocieplenie dachu wełną o stosunkowo niedużej masie i gęstości, przy jednoczesnym zachowaniu wytrzymałej warstwy izolacji o parametrach zgodnych z obowiązującymi normami – dodaje.